Krótkowzroczność to wada refrakcji, w której światło wpadające do oka skupia się przed siatkówką zamiast bezpośrednio na niej- jak ma to miejsce w przypadku oka normowzrocznego (emmetropowego). Oznacza to, że obiekty znajdujące się blisko są widoczne wyraźnie, podczas gdy te oddalone są zamazane.

Ciekawostka: Krótkowzroczność koryguje się soczewkami skupiającymi, czyli pot. "minusami" i jest przeciwieństwem dalekowzroczności.

Ze względu na moce:

• Niska krótkowzroczność: poniżej -3 dioptrii. Obiekty na większe odległości są rozmazane, ale bliskie obiekty są widoczne wyraźnie.

• Średnia krótkowzroczność: -3 do -6 dioptrii. Obiekty już na odległość kilku metrów mogą się rozmazywać, a im dalej tym gorzej. Z czytaniem takie osoby nie mają większych problemów.

• Wysoka krótkowzroczność: powyżej -6 dioptrii. Obiekty na wyciągniętą rękę już się rozmazują, a dalsze są bardzo rozmyte. Takie osoby mogą też tekst trzymać blisko twarzy.

Ze względu na budowę oka:

• Refrakcyjna: gałka oczna jest normalnej długości, ale układ optyczny (soczewka+ rogówka) mają zbyt duża siłę.
• Osiowa: Układ optyczny ma normalną siłę, ale oko jest za długie.

Na zdjęciu przedstawiono żółtą linią jak światło powinno skupiać się na siatkówce, z kolei czerwoną zaznaczono jak światło skupia się przed siatkówką (wtedy siatkówka odbiera obraz rozmazany)- co ma miejsce przy krótkowzroczności.

Wysoka krótkowzroczność niesie ze sobą ryzyko poważniejszych problemów spowodowane zbyt długą gałką oczną, która rozciąga siatkówkę oraz naczyniówkę. W konsekwencji czego może powodować problemy ze zdrowiem oczu, takich jak:

• Odwarstwienie siatkówki: stan, w którym siatkówka oddziela się od warstwy naczyniowej oka.

• Jaskra: choroba, która prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego.

• Inne zmiany zwyrodnieniowe w siatkówce m.in. błona neowaskularna, czyli sieć nowych naczyń krwionośnych, które są słabsze przez co może dojść do wysięku i trwałego obniżenia ostrości wzroku.

Pamiętaj, że nie każda wysoka krótkowzroczność to murowane problemy! Każdy przypadek jest indywidualny, ale każdy należy regularnie kontrolować u okulisty.

• Genetyka: Jeśli jedno lub oboje rodziców mają krótkowzroczność, istnieje większe prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie miało tę wadę wzroku.

• Nadmierne korzystanie z bliskich urządzeń: Długotrwałe czytanie, pisanie, korzystanie z komputera lub innych urządzeń elektronicznych może przyczyniać się do rozwoju krótkowzroczności. Dlatego ważne jest by każdy (a szczególnie dzieci i młodzież) robił przerwy np. poprzez wyjście na spacer lub podejście do okna i popatrzenie na drzewa czy ludzi.

• Niedostateczna ekspozycja na światło dzienne: Niektóre badania sugerują, że dzieci spędzające więcej czasu na świeżym powietrzu mają mniejsze ryzyko rozwoju krótkowzroczności. Już nawet 1h dziennie bardzo korzystnie wpływa na zdrowie oczu.

Krótkowzroczność może występować w różnym wieku, jednak najczęściej rozwija się u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. To właśnie w okresie intensywnego wzrostu oka, wada ta najczęściej się ujawnia i może pogłębiać się do około 20 lub 21 roku życia.

Podczas pandemii COVID-19 drastycznie wzrosła liczba dzieci z krótkowzrocznością. Głównymi przyczynami tego zjawiska były zwiększone korzystanie z urządzeń cyfrowych oraz ograniczony czas spędzany na świeżym powietrzu. To pokazuje jak z pozoru niewielkie zmiany w życiu mają ogromny wpływ na nasze zdrowie.

• Trudności w widzeniu obiektów znajdujących się w oddali, np. tablic szkolnych, znaków drogowych, numerów autobusów.

• Mrużenie oczu w celu lepszego widzenia.

• Ból głowy i/lub oczu spowodowane napięciem oczu.

• Okulary: Najprostszy i najbezpieczniejszy sposób korekcji wzroku. Soczewki okularowe pomagają skierować światło dokładnie na siatkówkę. Innym rozwiązaniem mogą być okulary relaksacyjne, które dodatkowo pomogą w bliży rozluźnić napięcie oczu. Jest to coraz częstsze rozwiązanie w przypadku dzieci i młodzieży, którzy ciągle korzystają z telefonu.

• Soczewki kontaktowe: Alternatywa dla okularów, która oferuje szersze pole widzenia i większą swobodę ruchu. Jednak wiąże się ze zwiększoną dbałością o higienę oczu i rąk.

• Laserowa korekcja wzroku: Procedura chirurgiczna, która za pomocą lasera koryguje kształt rogówki, co pozwala na pozbycie się krótkowzroczności. Jak każdy zabieg wiąże się z szeregiem skutków ubocznych, dodatkowo zdarzają się przypadki, kiedy krótkowzroczność stopniowo nawraca.

• Ortokorekcja: Specjalne soczewki kontaktowe noszone na noc, które tymczasowo korygują kształt rogówki, umożliwiając wyraźne widzenie w ciągu dnia bez konieczności noszenia okularów lub soczewek.

• Inne: terapia widzenia, terapia łączona (okulary+ tropicamid)

Krótkowzroczność to nie tylko wada wzroku, ale także wyzwanie, które wymaga odpowiedniej diagnostyki i leczenia. Regularne badania wzroku, odpowiednia korekcja i świadomość zagrożeń mogą pomóc Ci w utrzymaniu zdrowia oczu na długie lata. Pamiętaj, że oczy to okna na świat – dbaj o nie każdego dnia!

Mam nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie interesujący i pomocny. Jeśli masz pytania lub chciałbyś dowiedzieć się więcej, zostaw komentarz lub skontaktuj się ze mną. 😊

Do zobaczenia,

Natalia!